De mond is een uniek orgaan. Men gebruikt de mond om mee te eten, te spreken en emoties mee te tonen. Het kan bepalend zijn voor de indruk die iemand maakt op anderen. Daarnaast is de mond een onderbelichte risicofactor voor verschillende ziekten en heeft de mond een signaalfunctie voor onder andere hart- en vaatziekten en diabetes. De tandarts kan dus een grote rol gaan spelen in het sneller constateren van gezondheidsproblemen.
Poortwachter voor herkennen signalen
De rol van de mond in de algehele gezondheid is veel belangrijkere dan mensen over het algemeen denken. Volgens Bruno Loos, hoogleraar parodontologie bij het Academisch Centrum Tandheelkunde Amsterdam, is de mond namelijk de spiegel van de gezondheid. “Net zoals alle andere organen staat de mond in contact met het hele lichaam en kan het in sommige gevallen signalen afgeven voor problemen met de algemene gezondheid.” Een tandarts of mondhygiënist zou daarom een poortwachter kunnen zijn voor het herkennen van signalen voor ziekten als anorexia, obesitas, diabetes, hart- en vaatziekten en bloedziekten. De tandarts kan met deze signaalfunctie een nuttige toevoeging zijn in gezondheidspreventie, bevestigt Wolter Brands, voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde (KNMT). “Tandartsen hebben het grote voordeel dat zij geregeld mensen zien die gezond zijn, of dit in ieder geval denken, en normaal gesproken niet naar een huisarts zouden gaan.” Tijdens controles kunnen signalen opgemerkt worden die anders ongezien waren gebleven.
Vorming van tandvleesontsteking
Een ongezonde mond geeft op verschillende vlakken risico’s. Er zijn uiteraard de risico’s in de mond zelf, zoals gaatjes of kiespijn. Bij het vermijden of uitstellen van behandeling kan een gaatje een abces tot gevolg hebben. “Als zo’n abces in de nek zit, kan dit zelfs de slikfunctie of ademhaling in gevaar brengen en levensbedreigend zijn”, legt Brands uit. Aan de andere kant is er het risico op ontstoken tandvlees, oftewel gingivitis. Uiteindelijk kan deze ontsteking zich ontwikkelen tot parodontitis. In dit stadium heeft de ontsteking de ophanging van de tanden bereikt. Het ontwikkelen van parodontitis heeft verschillende oorzaken. Grofweg de helft van alle mensen kan parodontitis krijgen. Dit heeft gedeeltelijk te maken met genetische aanleg. “Er zijn ook andere belangrijke factoren, zoals voeding, tekort aan vitaminen, roken, stress en levensstijl, die stuk voor stuk invloed hebben”, aldus Loos. Het is uiteindelijk afhankelijk van die factoren hoe het lichaam op parodontitis reageert. Bij sommigen is dat vrij heftig. Grofweg 10 procent van de Nederlanders heeft de ernstige vorm van parodontitis; onder rokers stijgt dat percentage zelfs naar 20 procent. Ouderen en mensen met suikerziekte of overgewicht zijn ook een risicogroep.
Heeft u twijfels over de gezondheid van uw mond of andere vragen met betrekking op uw gezondheid, neem dan altijd contact op met de tandarts voor advies.